In de schoenen van..

Tijdens de periode van corona vallen we terug op de sector waar er de laatste jaren enorm veel besparingen werden ingevoerd vanuit de overheid. Plots hangen er witte lakens uit de ramen en wordt er geapplaudisseerd om 20 uur om de mensen in de zorg een hart onder de riem te steken.
Maar hoe gaat het eraan toe in de zorg? Hoe wordt deze periode beleefd? 
Hier nemen verschillende hulpverleners vanuit de zorg het woord..
Dit is telkens een persoonlijk verhaal en dus een individuele beleving. Dit kan niet veralgemeend worden maar het geeft wel een beeld van hoe zorgverleners deze periode beleefd hebben.

De thuiszorg

Mijn beleving speelt zich af in verschillende fases en op verschillend domeinen. Enerzijds als hulpverlener in de thuiszorg. Anderzijds als vakbondsafgevaardigde.
We werken met bejaarde mensen van huis tot huis , dus een risicogroep. Ook personeel zit zelf soms in de risicogroep. Voor de lockdown werd er nogal onverschillig mee omgegaan. Ik ook. "Het zal wel niet zo n vaart lopen."
Toen de lockdown er kwam en er maatregelen werden genomen werden heel veel mensen bang, ik ook. Zeker toen we de beelden van Italië zagen passeren.

Als vakbondsafgevaardigde kreeg ik dagelijks veel telefoons, berichten van ongeruste personeelsleden. De eerste 14 dagen waren heel intens, te meer dat de directie en de overheid geen afdoend beschermingsmateriaal gaf, kon of niet wilde geven. Zo hebben we discussie gehad over het nut van ontsmettingsgel. Deze discussies hakten bij mij in omdat we de collega's niet voldoende konden beschermen. Wij werken bij mensen thuis en we moeten ons dus ook aanpassen als er geen handzeep of keukenpapier is. Ook mondmaskers hadden we niet terwijl wij van risicocliënt naar risicocliënt moesten gaan. De angst om iemand te besmetten en zelf besmet te worden was groot. Slapeloze nachten heeft mij dit opgeleverd, hoofdpijn,mijn maag overhoop! Ook als verzorgende zelf op de werkvloer,altijd bang dat je niet genoeg voorzorgen nam.. Zo hebben ook mijn collega's het ervaren. Zo zijn er cliënten en personeel besmet geweest.

Een cliënt is gestorven die collega's van dichtbij kenden, ze zagen dat er mensen weggevoerd werden met de ambulance... s avonds, weekdag of zondag ventileerden collega's.

De discussie over de handgel is pas gestopt toen er een sponsor handgel schonk! Dan vraag je je af: draait alles om het geld?

De laatste periode is het rustiger. Ik geraak het toch een beetje gewoon, zo ervaren mijn collega's het ook. De grootste druk is weg. De ontgoocheling in directie , in overheid, ... blijft. We staan op de werkvloer en hebben nog altijd geen chirurgische mondmasker tenzij we voldoen aan 3 voorwaarden. Wij moeten mensen verzorgen, kapsters spelen,... Al dat gedoe rond de kapsters... en terecht, maar wij hebben het opgevangen in die tijd dat alles gesloten was. Psychologische hulp was er wel. En het gemis dat we onze collega's niet kunnen zien en niet kunnen overleggen is ook groot.

Het positieve aan gans het verhaal is het respect voor de zorg en het besef dat het zorg dragen voor de zorg essentieel is. Hopelijk mogen besparingen geschrapt worden nu? Nieuwe manieren van werken voor onze bedienden zodat ze van thuis uit konden werken is ook positief, zowel voor het milieu als voor werk en gezin..

De vakbond

Ik werk in het ACV, als zonepropagandist. Hierbij ben ik vaak de baan op voor vergaderingen of om vormingen te gaan geven. Door de lockdown kon dit plots niet meer.
Gezien het ACV koos voor maximale telefonische dienstverlening, nam het beleid heel terecht de beslissing om ons in te schakelen in de 'overflow', de extra druk op onze dienstverlening via de telefoon.
Hoewel er weinig (eigenlijk geen) tijd was voor opleiding, en de één al meer ervaring had dan de ander in het domein werkloosheid, bleek dit een enorme meerwaarde. Mijn ervaring daarmee is heel positief, zowel naar de solidariteit onder de collega's om elkaar te ondersteunen, als naar begrip en het geduld bij onze leden wanneer ze eens wat langer moesten wachten, wij niet direct duidelijke antwoorden konden geven, zij wat langer op hun werkloosheidsuitkeringen moesten wachten, ...
De mensen begrepen dat er een enorme extra druk op onze schouders lag.

Positief vond ik dat vanuit het beleid inspanningen werden gedaan om duidelijk te communiceren, dat ons vlug de nodige hulpmiddelen (zoals koptelefoons) werden bezorgd, dat er geluisterd werd naar suggesties van onderuit, dat er ruimte gecreëerd werd voor telewerk en flexibel werken. Daarnaast nam het beleid een heel mooi initiatief, door een interne Facebookgroep op te richten waarop personeelsleden eens kunnen ventileren, positieve en minder positieve ervaringen kunnen uitwisselen of gewoon eens grappige berichtjes kunnen uitwisselen.

Spijtig genoeg kunnen we onze leden niet steeds een afdoend antwoord geven wanneer werkgevers onwillig zijn om hun werknemers voldoende bescherming te bieden maar hen toch dwingen om aan het werk te gaan; wanneer interimkantoren weigeren de werknemers op tijdelijke werkloosheid te zetten en zich er vanaf maken met het niet verlengen van het contract, wat voor de mensen een serieus inkomensverlies betekent; of wanneer werkgevers laattijdig of verkeerd ingevulde documenten bezorgen, zodat het langer duurt om hun dossier in orde te krijgen.

De vakbond van het ziekenhuis

Ik werk als vrijgestelde voor een vakorganisatie in de zorgsector. De impact voor de zorgsector is immens. Alles wat dringende zorg was voor de corona is plots niet meer dringend. Ikzelf heb borstkanker en mijn bestralingen waren net achter de rug toen de coronamaatregelen startten. Al mijn opvolgafspraken werden gestopt tot zelfs mijn lymfedrainage. Iets wat zo belangrijk is wat opvolging betreft is plots niet meer nodig. Ik ben zelf verpleegster dus ik weet wel wanneer het echt dringend zou worden maar mijn gevoel was anders. Je wordt aan jou lot overgelaten.

Op het werk werd het beste van het beste geven door het zorgpersoneel. Eindelijk kwam er respect voor de dagelijkse zorg die personeel eigenlijk min of meer gewoon zijn. Doch op de covid- afdelingen is het lastig. Het masker, de kledij, geen bezoek bij de familie. Maar het personeel voelde zich veilig. Het isolement van patiënten zonder bezoek weegt zeer zwaar. Moeilijk om psychisch te troosten. We verkregen als vakbond douche tijd als overuren, het personeel waar het minder druk was, was bereid te gaan helpen op de covid- afdelingen. Ze werden daar zeer goed opgevangen. Er ontstond een ongeziene solidariteit. Die solidariteit gaf de mensen het gevoel hoe belangrijk ze zijn.

Het personeel werd in de kijker gezet voor hun inspanningen. Er hangt een grote spandoek aan de ingang, bedankt aan de zorgenden. Er werd door omliggende restaurants eten gebracht voor het personeel, er werd muziek door bekende Vlamingen gespeeld in de gangen. Eigenlijk een situatie die mag blijven aanhouden op vlak van waardering.

Er zijn raar maar waar, minder ziektemeldingen. We krijgen als vakbond minder vragen. We horen bekommernissen maar die zijn sterk in de minderheid met het gevoel van waardering. De waardering doet mensen het beste van zichzelf geven. Ik heb schrik dat er op adrenaline gewerkt wordt. Het personeel vraagt ook heel uitdrukkelijk dat het applaus voor de zorg na de crisis ook in daden moet omgezet worden. Met voldoende personeel werken is heel belangrijk en de dankbaarheid voor het dagelijkse werk vanuit de werkgever moet blijven aanhouden. Dit stelde aan de directie dat erkenning en dankbaarheid een echte factor tegen burn-out is.

Ik hoorde fierheid en trots in de stemmen op de afdelingen waar begeleiding van personeel werd ingezet. Wij vergaderen met de directie online. Een ganse ander aanpak maar ik zelf vind dat dit nog vlot verloopt. Het is even wennen dat je zeker aan de beurt komt maar we hebben voor onze tussenkomsten goede resultaten. Momenteel wordt er redelijk goed geluisterd naar de bekommernissen die wij vertolken vanuit de mensen. We kunnen ons punt maken al is het van op afstand.

Ikzelf mis het mogen rond lopen op de afdeling. Het geven van schouder klopjes aan het personeel, het geven van een zakdoekje bij verdriet. Want je weet het misschien niet de zorgsector is alles behalve een zachte sector. Nog altijd kan het niet wennen als personeelsleden van meer dan 50 jaar wenen in mijn bureau omdat ze zich niet gerespecteerd voelen. Ikzelf als vakbondsvrouw ben alvast van plan de directie meer dan ooit te wijzen op de menselijke kant voor het personeel van de zorg. Dit is nu echt wel een voordeel aan de corona die de vinger op de wonde open heeft gelegd.

Ik ben het meest boos als ik hoor dat er geen maskers en beschermingsmateriaal zijn voor personeel die zieke mensen moet verzorgen. Dus veel lessen uit te leren. Ik pleit voor meer kleinschaligheid in de woonzorgcentra en een huiselijkere manier van wonen.

Ook heb ik voor mezelf geleerd in wat een drukke wereld we leven. In mijn straat is het nu zalig . Als ik tegen de buur praat kan ik hem van op afstand horen. Het contact met de buren is verbeterd. Al drie zondagen hebben we samen gezongen. Geïsoleerde mensen in de buurt vinden dat we dit moeten blijven doen. Ik ontdekte alle trage wegen in mijn buurt, ik leerde te genieten in mijn eigen kot. Daarvoor kon ik niet thuis blijven. Het kiezen was voor mij ook gemakkelijk, fietsen of wandelen.

Het maakte mijn leven even eenvoudig. Maar ik had geen financiële zorgen. Ik zelf moet de leeflonen helpen goedkeuren en dan zie ik wat dit betekent, de corona, voor die mensen. Totale isolement. Geen bezoek meer van een sociaal werker. Heel dikwijls niemand meer hebben.. Ik hou mijn hart vast. Heel veel dingen zullen we nooit weten. Bepaalde mensen worden vergeten in onze wereld, erg vind ik dit.

Maar we zullen lessen leren uit wat is gebeurd en ons steentje proberen bijdragen om elkaar creatiever te leren helpen want de creativiteit om te helpen en muziek te maken en te delen met anderen is nog nooit gezien. Dit stemt me positief. Ik ijver alvast dat ieder een menswaardig inkomen zou kunnen hebben en psychische draagkracht kan krijgen om hier gezond uit te komen.

Het woonzorgcentra

8 weken werken in coronatijden..
Wroeten..
Elkaar steunen..
Trekken aan de zeilen die gespannen staan..
Vallen en terug na ontgoocheling weer opstaan en toch verder moeten..
Moed inspreken..
Zelf moed moeten krijgen..
Zoveel waardering..
Extra uren kloppen..
Zoveel emoties die je niet kunt vasthouden..
Veel begrip .. Maar ook onbegrip.
Niet te vatten.. Het onwezenlijke gevoel dat het wel echt is ..
Maar vooral heel veel liefde voor de bewoners en de families..
Heel veel liefde aan de collega's die alles uit de kast moeten halen en tot het uiterste gaan..