Hamsteren
 |
Is hamsteren een nieuw fenomeen?
Hamsteren is bekend geworden tijdens de Eerste Wereldoorlog. In Nederland brak paniek uit onder de bevolking in de eerste dagen van 'de Groote Oorlog'. Dit zorgde ervoor dat mensen massaal levensmiddelen gingen hamsteren. Daaropvolgende prijsstijgingen, angst voor inflatie en angstaanjagende berichten vereisten een daadkrachtig optreden van de overheid.
'Een oogenblik scheen het, dat alle rede zoek raakte. Een kinderlijke angst kreeg iedereen te pakken. Men ging elkander aansteken zoals men elkaar te voren had trachten te bemoedigen, en al die angst trok zich, naar Hollandschen trant, vooral samen op een angst voor het bezit.'[1]
In een grooten grutterswinkel in de Van Woustraat – elders trouwens ook – vochten en worstelden, drongen en schreeuwden dertig, veertig vrouwen, die geweldige voorraden rijst, meel, haverdegort, en andere voedzame ingrediënten wilden inslaan. Tot driemaal toe moest deze winkel zijne poorten sluiten, omdat de aandrang te bar, en de voorraad tijdelijk uitgeput was. En voor de dichte deur verdrongen zich weer andere vrouwtjes, gewapend met reusachtige manden en zelfs beddetijken!
Bovenstaand tafereel bleef niet beperkt tot de steden. In het hele land ontstond een massale run op levensmiddelen. Iedereen wilde genoeg hebben voor de komende weken. Vrouwen vormden lange rijen voor de kruidenierszaken om zoveel mogelijk rijst, meel, bonen, erwten, suiker en andere houdbare levensmiddelen in te slaan. Er werden grote bestellingen gedaan van vijftig zakken koffie, vijftig kilo suiker of vijfhonderd kilo rijst. Sommige leveranciers gingen ertoe over beperkte hoeveelheden te verkopen. En waar de ene kruidenier zijn zaak moest sluiten omdat hij door zijn voorraad heen was, bleef de ander tot in de nacht open om de klanten te helpen – en er natuurlijk zelf aan te verdienen. Door de grote vraag naar houdbare producten zagen veel winkeliers de mogelijkheid hun prijzen te verhogen.
We hoeven niet te hamsteren
Gelukkig nemen verschillende winkels initiatieven om het hamsteren tegen te gaan. Zo krijgen zorgpersoneel en ouderen in bepaalde winkels voorrang. Ook vanuit de overheid komt er een duidelijk signaal dat hamsteren niet nodig is. Wordt er ook gedacht aan kwetsbare mensen die duurdere producten moeten kopen omdat de goedkope producten reeds uit de rekken zijn?
Hamsteren was in 1940 nergens voor nodig, maar ook nu niet. Dat bewijst onderstaand Nederlands liedje uit 1940, "We hoeven niet te hamsteren", van het jazzduo Johnny & Jones.
Hamsteren was in 1940 nergens voor nodig, maar ook nu niet. Dat bewijst onderstaand Nederlands liedje uit 1940, "We hoeven niet te hamsteren", van het jazzduo Johnny & Jones.
Bronnen:
[1] P.H. Ritter. De donkere poort.
Den Haag, 1931, pag. 21.
WO 1: Hamsteren tijdens de mobilisatie
van 1914. (z.d.). Geraadpleegd op 23 mei 2020
via https://www.kb.nl/themas/geschiedenis-en-cultuur/nederland-tijdens-de-eerste-wereldoorlog/wo-i-hamsteren-tijdens-de-mobilisatie-van-1914#toc-8
Redactie. (2020). Hamsteren – Amsterdam werd tijdens WO1 “Hamsterdam”.
Geraadpleegd op 23 mei 2020 via https://historiek.net/hamsteren-betekenis-herkomst-geschiedenis/133216/
Bonneure, K. (2020). Al in 1940 waarschuwde dit liedje tegen
hamsteren. Geraadpleegd op 23 mei 2020 via https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2020/03/28/al-in-1940-waarschuwde-dit-liedje-tegen-hamsteren/
In het begin van de quarantaine was ik ervan geschrokken hoeveel mensen meededen aan het hamsteren terwijl er werd verteld dat de winkels zouden openblijven. Het is wel interessant om te zien dat dit vroeger ook werd gedaan, het is dus niet vreemd dat dit zich weer heeft voorgedaan.
BeantwoordenVerwijderenWist je dat het begrip hamsteren ook echt afkomstig is van het diertje? Want de hamster die brengt voor het winterseizoen via zijn wangzakken voedsel naar zijn verblijfplaats brengt. Zo heeft hij voldoende voedsel voor de koude wintermaanden, als er sprake is van schaarste.